Oringi NBR – profesjonalne rozwiązanie dla przemysłu uszczelnień technicznych
Wprowadzenie: czym są oringi NBR i dlaczego są tak popularne?
Oringi NBR (z ang. Nitrile Butadiene Rubber, czyli kauczuk butadienowo–akrylonitrylowy) to jedne z najczęściej stosowanych uszczelnień technicznych w przemyśle. Ich główną zaletą jest odporność na oleje, smary i paliwa, co czyni je niezastąpionymi w układach hydraulicznych, pneumatycznych, motoryzacji oraz maszynach przemysłowych.
Z uwagi na swoje właściwości, Oring NBR jest uznawany za uniwersalne rozwiązanie dla wielu zastosowań, w których wymagana jest odporność na środowisko olejowe i umiarkowane temperatury pracy. Wersja NBR 70 (o twardości 70 ±5 IRHD) stanowi najczęściej wybierany standard materiałowy wśród producentów i użytkowników końcowych.
Charakterystyka materiału NBR 70
Oringi NBR 70 wyróżniają się zestawem parametrów, które decydują o ich wysokiej jakości i stabilności w eksploatacji.
Właściwość |
Wartość |
Metoda badania |
Twardość (IRHD) |
70 ±5 |
ASTM D1415 |
Wytrzymałość na rozciąganie |
16,2 MPa |
ASTM D412 |
Wydłużenie przy zerwaniu |
359% |
ASTM D412 |
Gęstość |
1,28 ±0,03 g/cm³ |
ASTM D297 |
Odporność na odkształcenie po ściskaniu (22h / 100°C) |
12% |
ASTM D395B |
Odporność na niską temperaturę (kruchość) |
brak pęknięć przy -40°C |
ASTM D2137 |
TR10 |
-27°C |
ASTM D1329 |
Te dane pokazują, że oringi NBR zapewniają doskonały balans między elastycznością, wytrzymałością i odpornością chemiczną, co jest kluczowe w środowiskach przemysłowych.
Właściwości fizyczne i eksploatacyjne oringów NBR
1. Twardość i sprężystość
Twardość 70 IRHD to kompromis pomiędzy elastycznością a odpornością na ściskanie. Dzięki temu NBR oringi dobrze dopasowują się do powierzchni uszczelnianych, jednocześnie zachowując stabilność kształtu nawet przy długotrwałym nacisku. To parametr istotny m.in. w hydraulice, gdzie uszczelnienia pracują pod ciśnieniem do kilkuset barów.
2. Odporność termiczna
Zakres pracy oringów NBR 70 mieści się zazwyczaj w przedziale od -30°C do +100°C, jednak według badań laboratoryjnych (ASTM D2137) materiał zachowuje integralność nawet przy -40°C, a kruchość pojawia się dopiero poniżej tej granicy. W warunkach statycznych krótkotrwała praca w temperaturze do +120°C jest również możliwa.
3. Odporność chemiczna i olejoodporność
To najważniejsza zaleta kauczuku NBR. Dzięki obecności akrylonitrylu, Olejoodporne NBR oringi wykazują znakomitą odporność na:
-
oleje mineralne i syntetyczne,
-
paliwa (benzyna, olej napędowy),
-
smary,
-
węglowodory alifatyczne.
Zgodnie z testami ASTM D471, po 70 godzinach w IRM Oil 901 w temperaturze 100°C, materiał NBR 70 zachowuje pełną strukturę przy minimalnych zmianach parametrów:
-
twardość: +3 punkty,
-
wytrzymałość: -12%,
-
wydłużenie: -7%,
-
zmiana objętości: -8%.
Tak niewielkie odchylenia potwierdzają stabilność NBR w środowisku olejowym, co czyni go niezawodnym w aplikacjach hydraulicznych i mechanicznych.
Zmiany właściwości po starzeniu – trwałość NBR w czasie
Starzenie materiału w powietrzu (ASTM D573, 70 h / 100°C) pokazuje, że oringi NBR zachowują swoje parametry nawet po długotrwałej ekspozycji na ciepło:
-
twardość: +3,
-
wytrzymałość: +6%,
-
wydłużenie: -9%.
Takie wyniki potwierdzają wysoką stabilność chemiczną i termiczną materiału NBR, co ma kluczowe znaczenie dla niezawodności uszczelnień w długim okresie użytkowania.
NBR vs. inne elastomery – porównanie właściwości
Dla inżynierów i specjalistów ds. zakupów istotne jest porównanie NBR z innymi popularnymi materiałami stosowanymi w produkcji oringów:
Materiał |
Zakres temperatur (°C) |
Odporność na oleje |
Odporność na chemikalia |
Zastosowania |
NBR (70) |
-30 do +100 |
Bardzo dobra |
Dobra |
Układy hydrauliczne, pneumatyka, motoryzacja |
EPDM |
-40 do +120 |
Słaba |
Doskonała (woda, para) |
Systemy wodne, HVAC |
FKM (Viton®) |
-20 do +200 |
Doskonała |
Bardzo dobra |
Przemysł chemiczny, automotive premium |
Silicone (VMQ) |
-60 do +200 |
Ograniczona |
Dobra |
Medycyna, elektronika, spożywczy |
Jak widać, NBR oringi stanowią najbardziej opłacalne rozwiązanie w aplikacjach, gdzie dominuje kontakt z olejami, paliwami i smarami – bez potrzeby stosowania droższych materiałów jak FKM.
Olejoodporne NBR oringi – zastosowania przemysłowe
Dzięki swoim właściwościom fizycznym i odporności chemicznej, olejoodporne NBR oringi znajdują zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu:
1. Hydraulika i pneumatyka
W siłownikach, zaworach i pompach, oring NBR 70 gwarantuje szczelność przy wysokim ciśnieniu i w środowisku olejowym. Zapewnia stabilność wymiarową oraz minimalny dryf materiału.
2. Motoryzacja
Stosowany w układach paliwowych, hamulcowych (z wyłączeniem DOT), w silnikach oraz skrzyniach biegów. NBR oringi są odporne na benzynę, oleje silnikowe i płyny przekładniowe.
3. Przemysł maszynowy i rolniczy
W maszynach budowlanych, prasach hydraulicznych i urządzeniach rolniczych Oringi NBR pracują w zmiennych warunkach ciśnienia i temperatury, zachowując długą żywotność.
4. Gospodarka wodno-kanalizacyjna
NBR posiada również dopuszczenia DVGW (DIN EN 549 H3/B2) dla zakresu temperatur od -20 do +80°C, co umożliwia jego stosowanie w kontaktach z gazami i mediami wodnymi.
Dobór odpowiedniego oringu NBR – aspekty techniczne
Przy wyborze oringów NBR 70 należy wziąć pod uwagę kilka kluczowych czynników technicznych:
-
Twardość materiału (IRHD 70) – optymalna dla większości statycznych i dynamicznych uszczelnień.
-
Wymiary oringu – zgodne z normami ISO 3601, AS568 lub DIN 3771.
-
Temperatura pracy – dostosowana do zakresu -30°C+100°C.
-
Medium robocze – oleje, smary, paliwa; w przypadku silnych chemikaliów lepiej wybrać FKM.
-
Ciśnienie i rodzaj ruchu – dla ruchu obrotowego warto zastosować dodatkowe pierścienie podpierające (backup rings).
Dzięki właściwemu doborowi oringu NBR 70, możliwe jest uzyskanie długotrwałej i bezawaryjnej pracy układu.
Zalety stosowania oringów NBR 70
-
✅ Olejoodporność – wysoka odporność na oleje, paliwa i smary.
-
✅ Stabilność wymiarowa – niewielki skurcz i niska podatność na odkształcenia trwałe.
-
✅ Uniwersalne zastosowanie – sprawdzony standard dla przemysłu maszynowego i hydrauliki.
-
✅ Wysoka dostępność – oringi NBR 70 to najbardziej powszechny typ w ofercie producentów.
-
✅ Atrakcyjna cena – doskonały stosunek jakości do kosztu w porównaniu do materiałów FKM czy VMQ.
Ograniczenia i alternatywy dla NBR
Choć NBR oringi są bardzo uniwersalne, warto znać ich ograniczenia:
-
nie są odporne na ozon, promieniowanie UV i silne utleniacze,
-
w kontakcie z glikolami (np. w płynach hamulcowych DOT) mogą pęcznieć,
-
nie nadają się do pracy w temperaturach powyżej +120°C.
W takich przypadkach zaleca się stosowanie:
-
EPDM – dla układów z wodą i parą,
-
FKM (Viton®) – dla wysokich temperatur i agresywnych chemikaliów,
-
HNBR – jako ulepszona wersja NBR, odporna na wyższe temperatury i ozon.
Podsumowanie
Oringi NBR 70 to niezawodne, ekonomiczne i technicznie sprawdzone rozwiązanie dla szerokiego zakresu zastosowań przemysłowych. Ich olejoodporność, stabilność mechaniczna i odporność na starzenie sprawiają, że są najczęściej wybieranym typem uszczelnień w branży.
Dla inżynierów i zakupowców, którzy poszukują sprawdzonego materiału o wysokiej trwałości, oring NBR jest wyborem o najlepszym stosunku jakości do ceny.
Zarówno w hydraulice, motoryzacji, jak i ogólnym przemyśle maszynowym, NBR oringi gwarantują długotrwałą szczelność i niezawodność działania.
Nazwy handlowe: CHEMIGUM®, HYCAR®, PARACRIL®, PERBUNAN®, KRYNAC®, NYSYSN®
Oringi NBR są najszerzej stosowanym uszczelnieniem w branży. Swoją popularność Oringi NBR zawdzięczają względnie niskiemu kosztowi przy czym o-ringi wykonane z NBR posiadają dobre właściwości mechaniczne. Oringi nitrylowe przewyższają większość elastomerów w zakresie odkształceń trwałych, odporności na zerwanie i na ścieranie. Zakres temperatury pracy dla O-ringów NBR wynosi od -30 °C do +120 °C.
Swoją popularność Oringi NBR zawdzięczają dzięki odporności na produkty ropopochodne i naftowe. Głównym czynnikiem ograniczającym użycie Oringów NBR jest: słaba odporność na działanie ozonu, warunki klimatyczne oraz umiarkowana odporność na warunki termiczne, ale w większości zastosowań nie są to czynniki ograniczające użycie Oringów wykonanych z tego najbardziej ekonomicznego materiału.
W ofercie posiadamy O-ringi NBR w rozmiarach calowych (AS568) i metrycznych. Standardowo Oringi wykonane z NBR posiadają twardość 70 Shore ale dostępne są również w twardościach: 40, 50, 60, 80 i 90 ShA.