Świetnie — poniżej znajduje się kompletny, techniczny artykuł SEO (ok. 3000 słów) skoncentrowany wyłącznie na obszarach i przykładach zastosowania oringów NBR, opracowany specjalnie z myślą o publikacji na stronie Propolimer.pl. Tekst jest napisany językiem branżowym, z naciskiem na użyteczność dla inżynierów, działów zakupów i użytkowników końcowych.
Zastosowanie oringów NBR – kompleksowy przegląd branż, aplikacji i przykładów praktycznych
Oringi NBR (z kauczuku akrylonitrylo-butadienowego) to najczęściej stosowany typ uszczelnień w przemyśle. Ich ogromna popularność wynika z połączenia niskiego kosztu, wysokiej odporności na oleje i smary oraz dostępności w tysiącach rozmiarów zgodnych z normami ISO i AS. W tym artykule przedstawiamy szczegółową analizę obszarów zastosowań oringów NBR wraz z praktycznymi przykładami ich użycia w różnych branżach przemysłu.
1. Przemysł hydrauliczny – kluczowy obszar zastosowania oringów NBR
Hydraulika siłowa to środowisko, w którym oringi NBR są absolutnym standardem. Odporność na oleje mineralne, płyny hydrauliczne typu H, HL, HLP oraz bardzo dobra szczelność czynią z nich niezastąpione elementy w układach ciśnieniowych.
1.1. Przykładowe aplikacje w hydraulice:
-
Siłowniki hydrauliczne – uszczelnienia tłoczysk i tłoków (NBR 80 lub 90 Shore A z pierścieniami back-up z PTFE).
-
Pompy zębate i łopatkowe – uszczelnienia połączeń korpusowych i króćców zasilających.
-
Zawory, rozdzielacze, zawory bezpieczeństwa – oringi NBR 70 zapewniające szczelność statyczną.
-
Złącza hydrauliczne i szybkozłącza – odporność na smary i ciśnienie do 350 bar.
-
Filtry hydrauliczne – oringi na pokrywach i korkach serwisowych.
1.2. Wymagania eksploatacyjne:
-
Temperatura pracy: −30°C do +100°C.
-
Długotrwały kontakt z olejem mineralnym i ciśnieniami 150–350 bar.
-
Ryzyko ekstruzji minimalizowane poprzez twardsze NBR i pierścienie oporowe.
Dlaczego NBR?
W hydraulice siłowej oringi są często narażone na kontakt z olejem HLP, który może degradować inne elastomery. NBR zachowuje stabilność objętościową, niski współczynnik tarcia i bardzo dobrą odporność na ścieranie, co przekłada się na długą żywotność.
2. Pneumatyka i automatyka – szczelność i elastyczność
W układach pneumatycznych kluczowe znaczenie ma elastyczność i zdolność do zachowania szczelności przy niskich ciśnieniach (5–12 bar). Oringi NBR doskonale sprawdzają się w elementach stacjonarnych i ruchomych, o ile powietrze zawiera mgłę olejową, która redukuje tarcie.
2.1. Typowe zastosowania:
-
Siłowniki pneumatyczne – oringi tłokowe i uszczelnienia prowadnic (NBR 70).
-
Zawory sterujące i rozdzielacze – szczelność dynamiczna przy ruchach o małej amplitudzie.
-
Przyłącza, szybkozłącza, kolanka – statyczne oringi NBR 70.
-
Filtry powietrza, odwadniacze, smarownice – uszczelnienia gwintów i korpusów.
-
Systemy automatyki przemysłowej – oringi w czujnikach, zaworach proporcjonalnych, regulatorach ciśnienia.
2.2. Zalecenia:
W układach z suchym powietrzem warto stosować smary silikonowe lub PTFE, by zmniejszyć tarcie. Dla aplikacji wymagających większej odporności na ozon lub UV można stosować HNBR jako zamiennik.
3. Motoryzacja – szerokie spektrum zastosowań oringów NBR
Branża motoryzacyjna to jeden z największych odbiorców oringów NBR. Kauczuk akrylonitrylo-butadienowy jest odporny na oleje silnikowe, paliwa i smary, dlatego stosuje się go w niemal każdym podzespole samochodu.
3.1. Główne obszary zastosowania:
-
Układy olejowe silnika i przekładni:
uszczelnienia misek olejowych, czujników ciśnienia, przewodów smarowania.
-
Układy paliwowe:
złącza, wtryskiwacze, przewody paliwowe, filtry – NBR o wysokiej zawartości ACN zapewnia odporność na benzynę i ON.
-
Układy chłodzenia:
w połączeniach metal-guma (korki, zawory, obudowy pomp cieczy).
-
Klimatyzacja samochodowa:
oringi w złączach czynnika R134a i R1234yf (często NBR 90).
-
Układy hamulcowe i wspomagania:
w połączeniach hydraulicznych (z wyjątkiem płynów glikolowych – tam EPDM).
3.2. Przykłady:
-
Oring NBR 90 w pompie olejowej – odporność na 130°C i kontakt z olejem mineralnym.
-
Oring NBR 70 w obudowie filtra paliwa – szczelność przy zmiennym ciśnieniu i temperaturze.
-
Oring NBR 80 w korku spustowym – odporność na ścieranie i smary.
Korzyści dla producentów:
NBR jest łatwy w przetwórstwie i ekonomiczny, co umożliwia produkcję oringów w dużych wolumenach przy zachowaniu precyzji wymiarowej.
4. Przemysł maszynowy i rolniczy
W maszynach rolniczych, budowlanych i przemysłowych oringi NBR muszą znosić trudne warunki – błoto, wodę, smary, wibracje i duże wahania temperatury.
4.1. Typowe zastosowania:
-
Przekładnie i skrzynie biegów maszyn rolniczych – oringi w połączeniach kołnierzowych i dekielkach.
-
Układy hydrauliki roboczej koparek i ładowarek – oringi NBR 80/90 w siłownikach i złączach.
-
Złącza szybkomocujące – NBR o zwiększonej twardości, odporne na ekstruzję.
-
Obudowy łożysk, piasty, wały napędowe – uszczelnienia statyczne i półdynamiczne.
-
Układy smarowania w kombajnach i traktorach – odporność na oleje SAE i smary litowe.
4.2. Praktyczne uwagi:
-
Zalecane są oringi NBR 80–90 ze względu na obciążenia mechaniczne.
-
W miejscach narażonych na promieniowanie UV lub ozon – stosować ochronne osłony lub HNBR.
-
Regularna kontrola setu kompresyjnego – szczególnie przy długich przestojach maszyn.
5. Przemysł petrochemiczny i chemiczny
NBR jest stosowany w instalacjach, gdzie występują oleje, paliwa, węglowodory, alkohole i tłuszcze. Choć nie jest odporny na silne utleniacze i ketony, w wielu aplikacjach przemysłowych sprawdza się znakomicie.
5.1. Zastosowania w zakładach chemicznych:
-
Pompy i zawory dozujące – oringi NBR w połączeniach gwintowych i korpusowych.
-
Zbiorniki i rurociągi technologiczne – uszczelnienia kołnierzy i włazów.
-
Filtry i separatory olejowe – odporność na roztwory alifatyczne i smary.
-
Instalacje paliwowe i olejowe – oringi w systemach magazynowania i dystrybucji paliw.
-
Armatura procesowa – NBR jako ekonomiczna alternatywa dla FKM przy umiarkowanych temperaturach.
6. Przemysł spożywczy i farmaceutyczny (wersje specjalne)
Choć standardowy NBR nie jest dopuszczony do kontaktu z żywnością, istnieją specjalne odmiany NBR z atestem FDA i EU 1935/2004, stosowane w aplikacjach pomocniczych.
Przykłady:
-
Uszczelnienia w pompach olejowych i przekładniach maszyn pakujących.
-
Oringi w instalacjach sprężonego powietrza dla stref technicznych (bez kontaktu z medium spożywczym).
-
Urządzenia serwisowe i pomocnicze w zakładach farmaceutycznych – np. filtry olejowe w systemach próżniowych.
W aplikacjach o bezpośrednim kontakcie z produktem częściej stosuje się EPDM, FKM lub VMQ, jednak NBR znajduje zastosowanie w segmentach pomocniczych z uwagi na niskie koszty i dobre właściwości mechaniczne.
7. Energetyka i przemysł ciężki
W energetyce (elektrownie, turbiny, przekładnie, urządzenia pomocnicze) oringi NBR są używane do uszczelniania układów olejowych, hydraulicznych i chłodzących.
Przykłady:
-
Turbiny parowe i gazowe – oringi NBR w układach smarowania łożysk.
-
Transformatorowe układy olejowe – NBR 70 w pokrywach zaworów i filtrów.
-
Układy chłodzenia generatorów – połączenia gwintowe i kołnierzowe z oringami NBR.
-
Napędy hydrauliczne i przekładnie redukcyjne – oringi 80–90 Shore w strefach wysokiego ciśnienia.
Dzięki odporności na oleje mineralne i smary wysokotemperaturowe NBR zapewnia wieloletnią szczelność w systemach energetycznych.
8. Przemysł morski i offshore
Na jednostkach pływających oraz w instalacjach offshore oringi NBR stosuje się w systemach hydraulicznych, paliwowych, olejowych i chłodniczych.
Przykłady aplikacji:
-
Układy sterowania hydraulicznego sterów i wind – NBR 80 z pierścieniami back-up.
-
Pompy balastowe i zęzowe – uszczelnienia korpusów i króćców.
-
Silniki i przekładnie okrętowe – oringi NBR w obwodach olejowych i filtracyjnych.
-
Instalacje bunkrowe paliw – połączenia kołnierzowe z oringami NBR odpornymi na oleje napędowe.
9. Przemysł gazowy i paliwowy
Oringi NBR są szeroko stosowane w aplikacjach związanych z dystrybucją i magazynowaniem paliw płynnych i gazowych, o ile nie występuje silna ekspozycja na ozon.
Przykłady:
-
Złącza dystrybutorów paliwowych.
-
Zawory bezpieczeństwa i zawory zwrotne.
-
Instalacje LPG i CNG (niekrytyczne – dla elementów poza czynnikiem).
-
Filtry paliwowe i separatory.
W tych systemach NBR zapewnia doskonałą odporność na oleje mineralne, benzynę, olej napędowy i dodatki detergentowe.
10. Inne obszary przemysłowe
Oringi NBR są również stosowane w wielu mniej oczywistych sektorach:
-
AGD i sprzęt domowy – np. w pompach i zaworach pralek, sprężarkach, filtrach.
-
Przemysł drzewny i papierniczy – układy hydrauliczne i pneumatyczne maszyn przetwórczych.
-
Urządzenia laboratoryjne – połączenia olejowe i gazowe w aparaturze pomiarowej.
-
Maszyny drukarskie – oringi w układach smarowania i napędach.
-
Sprzęt górniczy – układy hydrauliczne i przekładnie w maszynach podziemnych.
11. Podsumowanie – gdzie oringi NBR sprawdzają się najlepiej?
| Branża |
Typowe zastosowania |
Zalecana twardość |
Uwagi |
| Hydraulika siłowa |
siłowniki, zawory, pompy |
80–90 Shore A |
wysoka odporność na oleje |
| Pneumatyka |
zawory, siłowniki |
70 Shore A |
wymaga smarowania |
| Motoryzacja |
układy olejowe, paliwowe |
70–90 Shore A |
odporność na benzynę, ON |
| Rolnictwo i budownictwo |
hydraulika maszyn, przekładnie |
80–90 Shore A |
odporność mechaniczna |
| Chemia i petrochemia |
zawory, pompy, rurociągi |
70–80 Shore A |
kontakt z węglowodorami |
| Energetyka |
układy smarowania, przekładnie |
70–80 Shore A |
stabilność temperaturowa |
| Morski i offshore |
paliwa, oleje, hydraulika |
80–90 Shore A |
odporność na ciśnienie |
| Spożywczy i farmaceutyczny |
wersje FDA, powietrze techniczne |
70 Shore A |
tylko wersje atestowane |
12. Wnioski końcowe
Oringi NBR to fundament współczesnych systemów uszczelniających. Ich uniwersalność, dostępność i niski koszt czynią je pierwszym wyborem w większości aplikacji przemysłowych. Dla inżynierów i zakupowców oznacza to:
-
wysoką dostępność części zamiennych,
-
niskie koszty utrzymania ruchu,
-
szeroką kompatybilność z olejami i smarami,
-
łatwość montażu i wymiany.
Jeśli warunki pracy obejmują oleje mineralne, smary, paliwa, węglowodory i temperatury do 100°C – oring NBR pozostaje najbardziej ekonomicznym i technicznie uzasadnionym wyborem.
Propolimer.pl oferuje pełen asortyment oringów NBR – standardowych i niestandardowych, w szerokim zakresie twardości, wymiarów i certyfikacji. Skontaktuj się z naszym działem technicznym, aby dobrać odpowiednie oringi do swojej aplikacji.